Voeding als onderdeel van de behandeling van depressie

8 mei 2023

Vandaag, 8 mei, was het webinar Voeding en Depressie, georganiseerd door het waardenetwerk Verslaving en Gezonde Leefstijl van de Nederlandse GGZ en Goede Zorg Proef Je. Een voormalig stagiair van Goede Zorg Proef Je, sprak over hoe voeding de behandeling van depressie kan bevorderen, een expert van het Voedingscentrum legde uit hoe de eetomgeving in de GGZ beter kan worden ingericht om gezondere keuzes te stimuleren en een ervaringsdeskundige bij GGZ Friesland vertelde welke rol voeding speelt bij zijn herstel.

1 op de 5 Nederlanders krijgt in hun leven te maken met een depressieve episode. Meer dan de helft van de diagnoses komt voor bij mensen die al eerder een depressieve periode hebben doorgemaakt. Er is al een brede beschikbaarheid van preventief onderzoek van voeding en depressie, maar wat is de rol van voeding bij de behandeling van depressie? Met dit vraagstuk ging Jeroen Berkvens, toenmalig stagiair bij Goede Zorg Proef Je aan de slag. Hij vertelde over zijn onderzoek tijdens het webinar.

Hoe voeding de behandeling van depressie bevordert

‘Gezonde voeding kan in alle behandelingsstadia van depressie als effectieve, aanvullende therapie gebruikt worden’, vertelt Jeroen. Gezonde voeding wordt hier gedefinieerd als eten volgens de Schijf van Vijf: eet gezond, niet te veel en gevarieerd. ‘Gezonde voeding kan symptomen verminderen, het behandelproces versnellen en terugkerende depressie tegengaan. Daarnaast kan het aanvullen van specifieke voedingsstoffen de effectiviteit van antidepressiva verhogen en bijwerkingen verlichten. Deze voedingsstoffen zijn: Omega-3 vetzuren, vitamine D, foliumzuur, vitamine B12 en zink. Supplementen kunnen overwegen worden wanneer er tekorten worden waargenomen en een aanpassing met voeding niet voldoende blijk’, legt Jeroen uit.

Om voeding centraal te zetten in de behandeling zijn er diverse acties nodig. Uit gesprekken met experts van de Nederlandse GGZ en het werkveld zijn de belangrijkste randvoorwaarden opgehaald om aan de slag te gaan met voeding binnen de behandeling. Wil je deze informatie toepassen in jouw praktijk? Bekijk dan hier de nieuwe factsheet die is gemaakt naar aanleiding van dit onderzoek.

De invloed van de eetomgeving

‘Ondanks dat de meeste mensen weten dat eten volgens de Schijf van Vijf een gezonde basis is, maakt de obesogene omgeving het ons moeilijk om gezond te kiezen’, vertelt Dieuwke Vogelzang adviseur Eetomgevingen van Voedingscentrum. De meeste voedingskeuzes maak je namelijk niet even bewust en er is nudging, sturing, nodig van de omgeving om de juist keuzes te maken. Met de Checklist Richtlijn Eetomgevingen van het Voedingscentrum kun je jouw GGZ-instelling zo inrichten, zodat de makkelijke keuze de gezonde en duurzame keuze is. Denk bijvoorbeeld aan het actief aanbieden van water, snackgroente, hapklaar fruit en volkoren producten. Bekijk hier de Checklist en ga aan de slag met jullie eetomgeving!

Blijf oog houden voor de wensen van de cliënt

‘Wat we niet moeten vergeten is dat elk herstelproces uniek is, en dat we per individu moeten bekijken waar de behoefte ligt, ook met voeding.’ Benadrukt Henk Schokker, ervaringsdeskundige bij GGZ Friesland. ‘Met het implementeren van voeding in de behandeling is het belangrijk dat er oog is voor wat de cliënt nodig heeft, help bijvoorbeeld met vaardigheden zoals het maken van een boodschappenlijst en kennis over houdbaarheid. Henk sloot af met een mooie take-home message ‘Veranderen gaat met vallen en opstaan en heb hier oog voor. Blijf hoopvol en optimistisch. Maak bij terugval gebruik van de ervaringen en de veranderwens van de cliënt’.

Meer weten over Goede Zorg Proef Je? Neem dan contact op met ZantmanL@zgv.nl