Een ziekenhuis zonder saucijzenbroodjes

In het Nationaal Preventieakkoord (NPA) staat een duidelijke ambitie beschreven: in 2025 heeft 50% van de ziekenhuizen een gezond voedingsaanbod voor patiënten, bezoekers en personeel, en in 2030 is het voedingsaanbod in alle ziekenhuizen gezond. Het Martini Ziekenhuis is een van de Voorhoedeziekenhuizen in Goede Zorg Proef Je. Het afgelopen jaar hebben ze een grote stap gezet om de doelen van het NPA te behalen: ze zijn gestopt met de verkoop van saucijzenbroodjes en frituursnacks.

‘Voedingsaanbod was vergelijkbaar met een snoepwinkel’

De uitslag van de Zorgmonitor Duurzaam & Gezond werd gebruikt als basis voor de transitie. Met deze Zorgmonitor, een initiatief van Intrakoop en Foodstep, kunnen ziekenhuizen en zorginstellingen hun aanbod toetsen op duurzaamheid en gezondheid. De resultaten waren voor het Martini Ziekenhuis de reden om in actie te komen: ‘de Zorgmonitor liet zien dat ons aanbod vergelijkbaar was met een snoepwinkel’, vertelt Roel Baarda, manager Hotelservices. Het ziekenhuis besloot ziekenhuisbreed één lijn te trekken voor de drie doelgroepen. ‘Deze lijn past bij ons nieuwe voedingsconcept voor patiënten, waarbij we onder de noemer “Smaakt Beter” inzetten op voeding die bijdraagt aan herstel en het voorkomen van gezondheidsproblemen. Daar past de verkoop van snoep, saucijzenbroodjes en frituursnacks niet meer bij. We willen mensen juist verleiden met een gezond aanbod. Door daar op in te zetten, kunnen we met recht een Voorhoedeziekenhuis zijn.’

Gezonde alternatieven

Uiteindelijk ambieert het Martini Ziekenhuis om alleen producten te verkopen die een Nutriscore groen scoren bij de Zorgmonitor. ‘Wij bieden nu alleen nog maar gezonde keuzes aan,’ vertelt Roel. ‘En dat zijn echt heerlijke alternatieven, die er aantrekkelijk uitzien. Natuurlijk is dat soms best een uitdaging, bijvoorbeeld als het gaat om knapperige, warme en verrassende alternatieven voor de frituursnacks. Een van de hardlopers bij Martini is nu een volkoren broodje met vegetarische balletjes. Wij hebben het geluk dat onze cateraar hier goed in meedenkt’.

Ook in de automaten van het Martini Ziekenhuis is een aantal ongezonde producten vervangen door producten met Nutriscore groen en flesjes water. Roel: ‘Neem bijvoorbeeld de mensen die op de SEH komen. Die komen daar op een onverwachts moment en krijgen op een gegeven moment zin in iets. Dan willen wij natuurlijk graag dat ze dan iets kiezen met Nutriscore groen. We willen een breder assortiment met veel gezonde keuzes bieden. Dat vraagt ook nog wel iets van de markt, daar moeten ze echt nog mee aan de slag!’

‘We zien dat mensen er snel aan gewend raken’

Volgens Roel is het belangrijk om de transitie goed te kunnen het onderbouwen om te zorgen voor draagvlak bij medewerkers. ‘We wisten dat er wat gedoe van zou komen; mensen gaan er wat van vinden. Gelukkig hebben we ook gemerkt dat mensen snel gewend raken aan alternatieven.’ COVID-19 heeft, ondanks de vele negatieve gevolgen, een positieve rol gespeeld in de omslag naar een gezond aanbod. ‘De horeca moest dicht; dat was een kans voor een reset.’ zegt Roel. ‘We hebben ons te lang tegen laten weerhouden door de omzet maar de cijfers laten geen nadelige gevolgen zien. Daar zijn we blij mee.’

Soms gaan de veranderingen nog wel met vallen en opstaan. ‘Er is bijvoorbeeld vorig jaar ophef geweest over de Week Zonder Vlees. Ik vind dat we daar als ziekenhuis gewoon aan mee moeten doen. Sommige medewerkers denken daar anders over; zij ervaren het als betutteling dat ze een week geen vleesproducten kunnen kopen. Dat is dan gewoon maar zo. Het is belangrijk dat medewerkers weten waarom we dit doen’, zegt Roel. ‘We hebben dus voornamelijk aandacht besteed aan de toelichting, en minder aan de aankondiging van de veranderingen, anders kom je niet verder’.

Het helpt dat in het Martini Ziekenhuis het onderwerp gezonde voeding al leeft, en volgens Roel ook omdat het Martini Ziekenhuis meedoet in het project Goede Zorg Proef Je. ‘Ook hebben wij het geluk dat onze Raad van bestuur achter deze omslag naar gezonde voeding staat. Deze keuze kunnen we verder onderbouwen met de voedingsvisie en beleid van het Martini Ziekenhuis’, aldus Roel.

En of Roel graag iets anders had gedaan in het traject? ‘Jazeker, ik had het achteraf al eerder moeten doen! Jammer dat we dit niet hebben aangedurfd.’ 

Ook aan de slag met gezonde voeding binnen jouw zorginstelling? Neem gerust contact op via communicatie@goedezorgproefje.nl